เครื่องวัดการไหล และ เครื่องวัดคุณภาพน้ำ คือเครื่องมือที่ใช้ในการวัดชนิดหนึ่งที่ทำหน้าที่ในการวัดปริมาณ หรืออัตราการเคลื่อนที่ของไหลผ่านภาชนะต่าง ๆ อย่างเช่น ท่อ หรือ ราง เป็นต้น เครื่องวัดคุณภาพน้ำ นั้นเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการวัดของไหล Flow Measurement ซึ่งโดยปกตินั้นจะไม่วัดค่าได้แบบตรง ๆ แต่จะอาศัยการวัดค่าความเร็วของการเคลื่อนที่จากของไหล ซึ่งเกิดจากค่าความดันจาก 2 จุด ซึ่งจะเป็นตัวกำหนดทิศทางการไหลจากของไหล ถ้าหากความดันฝั่งใดมีความดันที่มากกว่าก็จะดันให้ของไหลนั้นไหลไปยังฝั่งที่มีค่าความดันต่ำกว่าและนำค่าความเร็วมาคูณกับพื้นที่หน้าตัดก็จะได้เป็นค่าอัตราการไหลออกมา ซึ่งเครื่องวัดคุณภาพน้ำ นั้นก็มีหลากหลายประเภทให้เลือกใช้ตามการใช้งานที่เหมาะสมโดย Flow meter แต่ละประเภทก็มีหลักการทำงานที่แตกต่างกันออกไป
การทำงานของ Flow meter แต่ละประเภท
เครื่องวัดการไหล หรือ Flow meter สามารถแบ่งประเภทตามการใช้งานได้มากมายโดยจะขอยกตัวอย่างดังต่อไปนี้
- เครื่องวัดอัตราการไหลแบบ Positive Displacement Meters เป็นเครื่องวัดอัตราการไหลแบบใช้หลักการแทนที่
- เครื่องวัดอัตราการไหลแบบ Inferential Meters เป็นเครื่องวัดอัตราการไหลแบบทางอ้อมโดยใช้การคำนวนปริมาตรจากภาชนะที่ถูกลำเรียงผ่านกังหัน
- เครื่องวัดอัตราการไหลแบบ Oscillatory Flow Meters เป็นเครื่องวัดอัตราการไหลที่ใช้หลักการแกว่งของตัวของชิ้นส่วนภายใน ซึ่งเกิดจากการไหลของของไหล และเอาสัญญาณที่เกิดจากการแกว่งเหล่านี้ไปใช้งาน
- เครื่องวัดอัตราการไหลแบบ Differential Pressure Meters เป็นเครื่องวัดอัตราการไหลที่ใช้หลักการของการวัดค่าแรงดันตกคร่อม โดยใช้ Equation of continuity และใช้สมการ Bernoulli’s equation เพื่อนำมาคำนวณหาค่าอัตราการไหล
- เครื่องวัดอัตราการไหลแบบ Electromagnetic Flow Meters หรือที่รู้จักกันในชื่อ Magflows โดยเครื่องวัดการไหลประเภทนี้จะอาศัยหลักการทำงานตามกฎของ Faraday’s law ซึ่งเมื่อมีตัวนำวิ่งผ่านหรือตัดผ่านสนามแม่เหล็ก จะทำให้เกิดแรงดันตกคร่อมซึ่งแปรเปลี่ยนตามความเร็วของตัวนำนั้น ๆ ซึ่งในที่นี้ตัวนำก็คือของไหลนั่นเอง
- เครื่องวัดอัตราการไหลแบบ Ultrasonic Flow Meters เป็นเครื่องมือวัดอัตราการไหลที่อาศัยหลักการวัดความเร็วในการเดินทางของคลื่นผ่านการไหลของของไหล
เครื่องวัดการไหลแต่ละประเภทก็มีการใช้งานที่แตกต่างกันออกไปตามความเหมาะสมของการนำไปใช้งาน ดังนั้นหากจะเลือกซื้อเครื่อง Flow meter ควรเลือกให้เหมาะสมกับการใช้งานของเราด้วย